Bệnh khác của mắt, Bệnh về mắt

Lé mắt – Lác mắt: Nguyên nhân, cách điều trị

Mổ cận thị laser không chạm

Lé mắt – Lác mắt bạn đã thực sự hiểu về tình trạng này hay chưa? Không ít người vẫn còn xem đây là một vấn đề bình thường và không có bất kỳ ảnh hưởng gì. Thực tế có đúng như vậy? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn trpng bài viết sau nhé.

Lé mắt – Lác mắt là gì?

Lé mắt hay còn gọi là lác mắt là tình trạng hai mắt không thể nhìn thẳng về phía trước như bình thường. Mắt bị lé thường sẽ nhìn theo hai hướng khác nhau, một mắt nhìn thẳng thì mắt còn lại sẽ nhìn vào bên trong, nhìn ra ngoài, lên trên hoặc xuống dưới.

Mắt lác tưởng chừng chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ, nhưng khả năng nhìn của người bệnh cũng sẽ bị ảnh hưởng. Ở mắt lé, 2 mắt sẽ không có sự cân bằng và thiếu hợp thị. Vì vậy, 2 mắt không thể nhìn tập trung vào một điểm xác định, mà thường nhìn lệch hướng của nhau. Thị lực của mắt lác sẽ yếu hơn mắt thường. Theo đó, mắt sẽ thu nhận hình ảnh và mọi vật xung quanh sẽ mờ hơn, tầm nhìn cũng bị ảnh hưởng.

Có một số trường hợp, người bệnh chỉ có thể nhìn rõ bằng một mắt, mắt còn lại không sử dụng lâu dần sẽ nhược thị. Cũng chính vì không có khả năng hợp thị nên người bệnh sẽ không nhìn được hình nổi, khả năng ước lượng khoảng cách kém và khó có thể làm chính xác công việc đòi hỏi sự tinh tường.

Lé mắt là tình trạng hai mắt không thể thể nhìn thẳng. Điều này ảnh hưởng đến tầm nhìn và cả thẩm mỹ khuôn mặt
Lé mắt là tình trạng hai mắt không thể thể nhìn thẳng. Điều này ảnh hưởng đến tầm nhìn và cả thẩm mỹ khuôn mặt

Dấu hiệu người mắc tật lé mắt hay gặp

Theo thống kê, ở Việt Nam có khoảng 3 triệu người mắc tật lác mắt. Tật bắt gặp ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh sẽ giúp tỷ lệ điều trị thành công cao hơn. Nếu trẻ dưới 3 tuổi được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ thành công lên đến 92%. Do đó, người bệnh nên nhận biết sớm các biểu hiện của bệnh để có biện pháp can thiệp.

Một số dấu hiệu lé mắt – lác mắt thường gặp có thể kể đến như:

  • Mỏi mắt
  • Một mắt nhìn mờ, một mắt nhìn rõ
  • Nheo mắt
  • Đi thường vấp té
  • Hậu đậu

Ở trẻ nhỏ não bộ thường có xu hướng loại bỏ hình ảnh của mắt nhìn lệch hoặc hình ảnh của mắt nhìn mờ hơn. Não bộ của trẻ lúc đó chỉ tiếp nhận hình ảnh nhìn rõ của mắt nhìn thẳng hoặc rõ hơn. Theo thời gian, trẻ dần mất đi thị giác tinh tế. Còn ở người lớn, não bộ không thể loại bỏ hình ảnh của mắt nhìn lệch hoặc nhìn mờ, nên sẽ sinh ra hiện tượng nhìn đôi.

Phân loại mắt lé, mắt lác

Theo cấu tạo sinh học, hoạt động của nhãn cầu sẽ được điều khiển bởi 6 cơ mắt gồm cơ trực trong, trực ngoài, trực trên, trực dưới, cơ chéo bé, cơ chép lớn. Từng cơ sẽ giúp nhãn cầu di chuyển vào trong, ra ngoài, lên trên, xuống dưới, xoay ra ngoài hoặc xoay vào phía trong.

Ở người bình thường, hình ảnh 2 mắt sẽ được tổng hợp thành một hình ảnh duy nhất gọi là ảnh 3 chiều. Còn ở người mắt lác thì hình ảnh sẽ khác nhau ở 2 mắt.

Dựa trên quá trình di chuyển, lé mắt được chia làm 2 loại:

  • Lé cơ năng (hay còn gọi là lé đồng hành): Mắt bị lé sẽ luôn di chuyển cùng hướng với mắt bình thường. Loại này thường gặp nhiều ở trẻ nhỏ.
  • Lé liệt (lé bất đồng hành): Cơ vận nhãn của người bệnh bị liệt nên hoạt động của nhãn cầu bị hạn chế. Loại mắt lé này thường gặp ở người lớn.

Dựa trên hình thái của mắt thì có 3 loại gồm:

  • Lác ngang: Một mắt nhìn thẳng, mắt còn lại nhìn ngang về phía mũi (gọi lá lác trong) hoặc nhìn ngang sang phía thái dương (gọi lá lác ngoài).
  • Lác đứng: Một mắt nhìn thẳng, mắt còn lại nhìn xuống dưới hoặc lên trên.
  • Lác xoáy: Một mắt nhìn thẳng, mắt còn lại nhìn lệch xoáy vào bên trong mũi (gọi là lác xoáy trong) hoặc nhìn lệch xoáy ra thái dương (lác xoáy ngoài).

Dựa vào thời điểm bị bệnh thì chia thành 2 loại:

  • Lác bẩm sinh: Thường gặp ở trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi, 20% số trẻ đó bị tật là do di truyền. Ngoài ra thì yếu tố sinh non hoặc nhẹ cân cũng là nguy cơ xuất hiện tật.
  • Lác do mắc phải: Tình trạng lác mắt này là do các bệnh lý cơ thể gặp phải gây nên.Một số bệnh lý điển hình như: mắt bị tật khúc xạ, bệnh lý suy giảm thị lực, sẹo giác mạc, bệnh lý võng mạc, đục thủy tinh thể, liệt cơ vận nhãn, tổn thương não,…
Lé hay lác được phân chia thành nhiều loại khác nhau dựa theo nhiều yếu tố
Lé hay lác được phân chia thành nhiều loại khác nhau dựa theo nhiều yếu tố

Nguyên nhân gây nên lé mắt – lác mắt

Người bệnh không thể xác định chính xác được nguyên nhân gây lé mắt, nếu không đến cơ sở y tế để thăm khám. Bởi có rất nhiều nguyên nhân có thể khiến mắt bị lé. Dưới đây là một số nguyên nhân điển hình và thường gặp nhất.

  • Cơ vận nhãn bị liệt: Cơ vận nhãn bị liệt có thể là do bẩm sinh hoặc vì một nguyên nhân nào đó mà khi lớn lên sẽ mắc phải.
  • Mắt bị tật khúc xạ: Nếu bị cận thị hoặc viễn thị nặng mà không điều trị, thì rất có thể mắt sẽ bị lác.
  • Yếu tố di truyền: Nếu gia đình có người bị lé mắt, thì nguy cơ thế hệ tiếp theo bị là rất cao.
  • Mắt bị chấn thương: Các chấn thương xung quanh mắt có thể tác động đến các cơ của mắt và dẫn đến tình trạng liệt cơ gây lác mắt.
  • Các bệnh lý ở mắt: Đục thủy tinh thể, sẹo giác mạc, sụp mí, nhiễm trùng mắt,… Những bệnh này có thể sẽ làm tổn thương đến các cơ ở mắt và gây nên tình trạng lác mắt.
  • Não có vấn đề: Một số vấn đề xuất hiện ở não cũng khiến mắt bị lé. Các vấn đề ở não gây lé mắt thường gặp như: bại não, u não, não úng thủy, chứng Down.
  • Bất thường khi sinh: Trẻ sinh non và nhẹ cân cũng có nguy cơ bị lác mắt.

Ngoài những nguyên nhân kể trên, thì mắt bị lé còn có thể là do quá trình phẫu thuật mắt. Muốn cải thiện được tình trạng lé, bạn cần phải xác định được chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng này của bản thân.

Cách điều trị lé mắt hiệu quả

Với từng đối tượng mắt lé sẽ được chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau. Với trẻ nhỏ, các phương pháp được áp dụng với mục đích bảo toàn chức năng hợp thị ở cả 2 mắt và hạn chế tình trạng mù mắt bị lé. Còn ở người lớn, các phương pháp áp dụng với mục đích cải thiện vấn đề thẩm mỹ. Các trường hợp lé mắt cấp thì mục đích là phục hồi chức năng hợp thị.

Các cách điều trị lác mắt đang được áp dụng hiện nay gồm:

  • Đeo kính áp dụng cho các đối tượng bị lé vì quy tụ điều tiết hoặc mắc tật khúc xạ.
  • Tập luyện các bài tập theo hướng dẫn của bác sĩ để điều chỉnh hướng nhìn của mắt.
  • Người lớn bị lé gây song thị ở mức độ nhỏ thì có thể sử dụng lăng kính.
  • Che mắt bị lé khi xuất hiện tình trạng nhược thị.
  • Tiêm thuốc Botulinum Toxin cho các trường hợp lé mắt thứ phát do liệt cơ vận nhãn trong thời gian chờ phẫu thuật.
  • Phẫu thuật: Mục đích là chỉnh lại cơ vận nhãn. Phẫu thuật sẽ nới lỏn hoặc thắt chặt các cơ của mắt để đảm bảo mắt có thể nhìn thẳng như bình thường. Ở trẻ bị lé, thực hiện phẫu thuật càn sớm thì khả năng phục hồi và cải thiện thị lức ở mắt càng cao. Khi thực hiện phẫu thuật, bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ trên phần mô che phủ nhãn cầu để tác động đến các cơ vận động nhãn cầu. Các cơ vận động nhãn cầu sẽ được lấy ra khỏi nhãn cầu rồi được khâu vào một vị trí mới. Vị trí này sẽ được xác định dựa vào hướng di chuyển của mắt hiện tại.
Lé mắt hay lác mắt gây ảnh hưởng đến thị giác của người bệnh
Lé mắt hay lác mắt gây ảnh hưởng đến thị giác của người bệnh

Hiệu quả phẫu thuật mắt lác

Hiệu quả của phương pháp điều trị này lên đến 90%. Song khả năng hồi phục lại phụ thuộc vào độ tuổi, sức khỏe và tình trạng lác của người bệnh. Do đó để cải thiện được tình trạng lác tối ưu nhất, người bệnh nên tuân thủ theo liệu trình điều trị của bác sĩ.

Phương pháp phẫu thuật được xem là cách hiệu quả nhất để cải thiện thị lực và vấn đề thẩm mỹ cho mắt. Nhưng phương pháp này chỉ có thể điều chỉnh lại hướng nhìn bình thường của mắt, hoàn toàn không thể giúp 2 mắt kết hợp để cải thiện thị lực. Vì vậy, nếu bạn muốn cải thiện khả năng kết hợp của 2 mắt, bạn nên chia sẻ với bác sĩ. Dựa trên quá trình thăm khám bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp.

>>>Xem thêm

Chi phí phẫu thuật lé mắt – lác mắt

Chi phí phẫu thuật mắt lé dao động khoảng 4 – 8 triệu đồng/mắt. Chi phí này có thể chênh lệch lên xuống phụ thuộc vào từng đơn vị thực hiện, tình trạng lé của người bệnh. Để đảm bảo có được hiệu quả tốt nhất sau phẫu thuật, bạn nên lựa chọn cơ sở thực hiện có uy tín và chất lượng.

Bài tập chữa trị mắt lé tại nhà

Bạn có thể áp dụng các bài tập sau để cải thiện tình trạng lác mắt của bản thân. Kết hợp các bài tập này cùng với phương pháp điều trị phù hợp thì hiệu quả đạt được sẽ khá cao.

Bịt mắt và nhìn vài một điểm: Bạn bịt từng mắt lại và tập trung nhìn vào một điểm. Mỗi ngày tập 30 phút, duy trì thực hiện mỗi ngày. Bài tập này áp dụng cho những người bị lé do bị tật khúc xạ. Bạn chấm một chấm tròn đậm màu trên tường trắng rồi bịt một mắt, mắt còn lại nhìn tập trung vào chấm tròn. Bạn ngồi ở vị trí nhìn thấy rõ và sáng nhất chấm tròn. Nhìn tập trung như vậy rồi sau đó đổi bên.

Quan sát các đồ vật dạng chuỗi: Mỗi buổi sáng, khi mặt trời đã lên cao nhưng không gây chói, bạn tập trung quan sát từ từ các ngôi nhà ở dãy nhà đối diện lần lượt. Thực hiện mỗi ngày để hạn chế các biến chứng của mắt lé.

Những người bị lé thường rất tự tin, mặc cảm. Vì vậy, người thân nên động viên và khích lệ tinh thần để người bệnh thăm khám, trị bệnh càng sớm càng tốt.

Mổ mắt lé – mắt lác ở đâu tốt nhất

Nhiều người nghĩ rằng nếu liên quan đến phẫu thuật thì nên tìm đến các bệnh viện mắt lớn thuộc trung ương thì sẽ đem lại hiệu quả điều trị tốt bởi ở đó tập trung nhiều các y, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao. Nhưng do nhu cầu xã hội ngày càng phát triển cùng với yêu cầu ngày càng cao về chất lượng dịch vụ đi kém, các bệnh viện mắt tư nhân hiện đang là xu hướng lựa chọn của nhiều người. Một trong số các bệnh viện mắt lớn tại Hà Nội được đánh giá cao về chuyên môn, hiệu quả điều trị đem lại cho người bệnh cùng chất lượng dịch vụ  tốt nhất phải kể đến bệnh viện mắt Việt Nhật.

Đến đây người bệnh sẽ được khám bởi chuyên gia nhãn khoa hàng đầu trong nước kết hợp với chuyên gia đến từ Nhật Bản và được điều trị theo phác đồ tốt nhất. Sau phẫu thuật thị lực cũng như thẩm mỹ về đôi mắt của người bệnh sẽ trở lại như người bình thường, rất khó biết được trước đó bạn đã từng bị tật mắt lé – mắt lác. Bệnh viện thường xuyên có các chương trình khuyến mãi nhằm hỗ trợ chi phí khám và điều trị cho bệnh nhân.

Liên hệ tư vấn chi tiết tại:

BỆNH VIỆN MẮT VIỆT NHẬT

☎️Hotline: 0985670637

Địa chỉ: 122 Triệu Việt Vương- Hai Bà Trưng- Hà Nội

Hình ảnh một bệnh nhi trước khi phẫu thuật
Hình ảnh một bệnh nhi trước khi phẫu thuật
Bệnh nhi đang đợi để được thực hiện phẫu thuật
Bệnh nhi đang đợi để được thực hiện phẫu thuật
Bác sĩ Trần Thế Hưng bên cạnh bệnh nhân nhí sau mổ lác
Bác sĩ Trần Thế Hưng bên cạnh bệnh nhân nhí sau mổ lác

Lé mắt – lác mắt không phải là một bệnh lý quá nguy hiểm. Bạn hoàn toàn có thể khắc phục và điều chỉnh được. Điều quan trọng là bạn nên thực hiện các biện pháp can thiệp sớm nhất có thể và tuân thủ theo đúng hướng dẫn điều trị của bác sĩ. Chúc bạn thành công và giữ được thị lực, vẻ đẹp của đôi mắt.