Lão thị là một dấu hiệu lão hóa không thể bỏ qua và khó che giấu ngay sau độ tuổi 40. Bạn không thể thoát khỏi chứng lão thị, ngay cả khi bạn chưa từng gặp vấn đề về thị lực trước đây. Bài viết dưới đây của Bệnh viện mắt Việt Nhật sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về lão thị, các phương pháp điều trị cũng như một số biện pháp ngăn ngừa lão thị sớm.
Nội dung
Lão thị là gì?
Lão thị xuất phát từ một từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “mắt già”. Bạn có thể bắt đầu nhận thấy lão thị ngay sau tuổi 40. Với thị lực bình thường, để chúng ta nhìn rõ ảnh, các tia sáng đi vào mắt, nơi thủy tinh thể uốn cong và hội tụ các tia sáng trên võng mạc. Thấu kính thay đổi hình dạng để cho phép mắt tập trung vào các vật thể ở các khoảng cách khác nhau. Khi bị lão thị, thấu kính không điều chỉnh để hội tụ ánh sáng đúng cách, vì vậy điểm lấy nét nằm sau võng mạc. Điều này khiến cho các vật thể cận cảnh có vẻ mờ.
Khi còn nhỏ, thủy tinh thể mềm và linh hoạt, dễ dàng thay đổi hình dạng. Nó có thể thay đổi chiều dài hoặc hình dạng với sự trợ giúp của một vòng cơ nhỏ bao quanh. Sau 40 tuổi, thủy tinh thể của mắt ngày càng trở nên không linh hoạt, dần dần cứng lại và bắt đầu mất khả năng thay đổi hình dạng. Ống kính gặp khó khăn khi lấy nét gần và chúng ta bắt đầu bị mờ mắt khi cố gắng thực hiện các công việc yêu cầu lấy nét cận cảnh, chẳng hạn như đọc sách hoặc may vá. Thủy tinh thể tiếp tục cứng cho đến khoảng 65 tuổi, khi gần như mất hết tính linh hoạt của nó.
Các triệu chứng của lão thị
Các triệu chứng lão thị phổ biến nhất xảy ra vào khoảng tuổi 40 đối với hầu hết mọi người. Các triệu chứng của lão thị thường liên quan đến sự suy giảm dần dần khả năng đọc hoặc làm việc gần của bạn.
Các triệu chứng phổ biến của lão thị là:
- Mỏi mắt hoặc nhức đầu sau khi đọc hoặc làm việc gần.
- Gặp khó khăn khi đọc văn bản in nhỏ.
- Mệt mỏi vì làm công việc ngồi lâu một chỗ, nhìn máy tính nhiều.
- Cần ánh sáng sáng hơn khi đọc hoặc làm việc gần.
- Cần giữ tài liệu đọc trong khoảng cách một cánh tay để tập trung đúng vào nó.
- Nheo mắt.
Để tránh nhầm lẫn với loạn thị, và viễn thị – là một tình trạng có các triệu chứng tương tự như lão thị (các vật thể ở xa rõ hơn, so với vật thể ở gần). Loạn thì xảy ra khi mắt của bạn ngắn hơn bình thường hoặc giác mạc của bạn quá phẳng. Viễn thị là một tật khúc xạ có từ khi mới sinh. Có thể bị viễn thị và sau đó phát triển thành lão thị theo tuổi tác.
Nguyên nhân gây ra lão thị?
Không ai biết chính xác nguyên nhân khiến thủy tinh thể trở nên không linh hoạt, nhưng nó xảy ra với mọi người như một phần tự nhiên của quá trình lão hóa.
Lão hóa do tuổi tác
Lão thị là một quá trình liên quan đến tuổi tác. Đó là sự dày lên dần dần và mất tính linh hoạt của thủy tinh thể tự nhiên bên trong mắt của bạn.
Những thay đổi liên quan đến tuổi tác này xảy ra trong các protein trong thủy tinh thể, làm cho thủy tinh thể cứng hơn và kém đàn hồi hơn theo thời gian. Những thay đổi liên quan đến tuổi tác cũng diễn ra trong các sợi cơ bao quanh thủy tinh thể. Với độ đàn hồi kém, mắt khó tập trung vào các vật ở gần.
Lão thị sớm do có bệnh lý nền
Một số bệnh có thể gây lão thị ở những người dưới 40 tuổi. Khi các triệu chứng của lão thị xảy ra sớm hơn bình thường, nó được gọi là lão thị sớm.Bạn có nguy cơ bị lão thị sớm cao hơn nếu bạn có:
- Bệnh thiếu máu, tức là thiếu các tế bào máu bình thường.
- Bệnh tim mạch.
- Bệnh tiểu đường hoặc khó chuyển hóa đường trong máu.
- Viễn thị, có nghĩa là bạn gặp khó khăn hơn khi nhìn các vật ở gần hơn là các vật ở xa.
- Bệnh đa xơ cứng, là một bệnh mãn tính ảnh hưởng đến cột sống và não của bạn.
- Bệnh nhược cơ, là một rối loạn thần kinh cơ ảnh hưởng đến thần kinh và cơ của bạn.
- Chấn thương mắt hoặc bệnh.
- Suy mạch hoặc lưu lượng máu kém.
Lão thị sớm do dùng thuốc hoặc chất kích thích
Một số loại thuốc kê đơn và không kê đơn có thể làm giảm khả năng tập trung của mắt vào những hình ảnh gần. Dùng các loại thuốc sau đây có thể khiến bạn có nguy cơ bị lão thị sớm cao hơn:
- Rượu.
- Thuốc chống lo âu.
- Thuốc chống trầm cảm.
- Thuốc kháng histamine.
- Thuốc chống loạn thần.
- Thuốc chống co thắt.
- Thuốc lợi tiểu.
Ngoài ba nguyên nhân trên thì đối với người có tiền sử phẫu thuật nội nhãn hoặc phẫu thuật bên trong mắt, hoặc có chế độ ăn uống không lành mạnh cũng là nguyên nhân gây lão thị và lão thị sớm. Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng của lão thị ở độ tuổi sớm hơn so với khởi phát bình thường (trên 40 tuổi), đó có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.
Xem thêm:
Phương pháp điều trị lão thị
Không có cách chữa trị lão thị. Tuy nhiên, có một số phương pháp điều trị có sẵn để điều chỉnh thị lực của bạn. Tùy thuộc vào tình trạng và lối sống của bạn, bạn có thể chọn từ kính điều chỉnh, kính áp tròng hoặc phẫu thuật để điều chỉnh thị lực của mình.
Đeo kính gọng lão thị
Đeo kính gọng lão thị là phương pháp đơn giản và phổ biến nhất hiện nay. Có 4 loại kính gọng lão thị như sau:
Kính nguyên tròng: Đây là loại kính rẻ tiền, và chỉ nhìn được gần, không nhìn được xa. Nếu bạn muốn nhìn xa thì phải tháo kính ra khỏi mắt.
Kính hai tròng: Loại kính này có hai loại tiêu điểm khác nhau, với một đường kẻ đáng chú ý giữa chúng. Phần trên cùng hiệu chỉnh cho tầm nhìn xa. Phần bên dưới giúp bạn nhìn cận cảnh các vật thể. Có thể đeo kính liên tục và không cần phải tháo kính ra như kính nguyên tròng. Thích hợp cho những người năng động có yêu cầu thay đổi tầm nhìn liên tục.
Kính đa tròng: Thấu kính đa tròng tương tự như kính hai tròng, nhưng có sự chuyển đổi dần dần hoặc kết hợp giữa hai đơn thuốc thay vì các phần riêng biệt rõ ràng xa và gần. Vì vậy tránh được tình trạng nhảy ảnh, song thị của kính hai tròng.
Sử dụng kính áp tròng
Kính áp tròng cũng có thể điều trị lão thị. Bạn có thể tham khảo các loại kính áp tròng sau:
Thấu kính áp tròng đa tiêu cự: Có 3 loại là bản mềm hoặc thấm khí và hỗn hợp. Trong đó phương pháp sử dụng kính Ortho – K có tính thấm khí cao, đeo vào ban đêm để điều chỉnh lại giác mạc tạm thời là lựa chọn khá phổ biến cho lão thị.
Ống kính đơn hình (Monovision): Sẽ đeo 2 ống kính với 2 tiêu cự khác nhau, một ống kính giúp bạn nhìn thấy các vật thể ở khoảng cách xa. Cái còn lại dành cho tầm nhìn cận cảnh. Với phương pháp này não phải tập làm quen với sự khác biệt của từng mắt ở những khoảng cách khác nhau.
Phương pháp phẫu thuật
CK: Tạo hình lớp sừng dẫn điện (CK) liên quan đến việc sử dụng năng lượng tần số vô tuyến để thay đổi độ cong của giác mạc. Điều chỉ một mắt thành trạng thái đơn thị (1 mắt nhìn xa, 1 mắt nhìn gần). Mặc dù nó có hiệu quả, nhưng sự điều chỉnh có thể giảm dần theo thời gian đối với một số người.
LASIK: Keratomileusis tại chỗ được hỗ trợ bằng laser (LASIK) có thể được sử dụng để tạo hình ảnh đơn sắc. Sự điều chỉnh này sẽ điều chỉnh một mắt để có tầm nhìn gần và mắt còn lại nhìn xa.
SmartSurf ACE: Là phương pháp điều trị lão thị mà không cần chạm vào giác mạc, chỉ sử dụng tia laser để loại bỏ lớp biểu mô dày lên của giác mạc do lão hóa, đồng thời tái tạo lại hình dạng của bề mặt giác mạc.
Đặt kính nội nhãn: Phương pháp này liên quan đến việc loại bỏ thấu kính tự nhiên của bạn. Nó được thay thế bằng một thấu kính tổng hợp, được gọi là bộ phận cấy ghép thấu kính nội nhãn, bên trong mắt của bạn. Giúp bạn có thể nhìn tốt ở mọi khoảng cách.
Các biến chứng của lão thị
Lão thị khi mới biểu hiện nếu không được chẩn đoán hoặc không được điều chỉnh, thị lực của bạn có thể sẽ suy giảm dần dần. Nó sẽ ngày càng ảnh hưởng đến lối sống của bạn theo thời gian. Bạn có thể bị khuyết tật thị giác nghiêm trọng nếu không được chỉnh sửa.
Bởi vì mọi người đều phát triển lão thị khi họ già đi, nên có thể mắc chứng lão thị ngoài một dạng vấn đề về mắt khác. Viễn thị có thể xảy ra kết hợp với:
- Loạn thị là sự không hoàn hảo về độ cong của giác mạc gây ra mờ mắt
- Viễn thị (Hyperopia).
- Cận thị
Cách ngăn ngừa và hạn chế lão thị sớm
Không có kỹ thuật nào được chứng minh để ngăn ngừa lão thị. Sự suy giảm dần khả năng tập trung vào các vật thể ở gần ảnh hưởng đến tất cả mọi người. Bạn có thể giúp bảo vệ tầm nhìn của mình bằng các bước sau:
- Đi khám mắt thường xuyên.
- Kiểm soát các tình trạng sức khỏe mãn tính có thể góp phần làm giảm thị lực, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao.
- Đeo kính râm.
- Đeo kính bảo vệ mắt khi tham gia các hoạt động có thể gây thương tích cho mắt.
- Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh với thực phẩm có chứa chất chống oxy hóa, vitamin A và beta carotene.
- Đảm bảo rằng bạn đang sử dụng đúng độ bền của kính đeo mắt.
- Sử dụng ánh sáng tốt khi đọc.
Nếu bạn bắt đầu nhận thấy các dấu hiệu và triệu chứng của lão thị, hãy đến gặp bac sĩ nhãn khoa gần nhất để khám mắt và tư vấn về các lựa chọn điều trị lão thị tốt nhất cho bạn. Nhiều bệnh và tình trạng về mắt đã được cải thiện và chữa khỏi từ việc can thiệp và điều trị sớm. Đừng để lão thị trở thành nổi ám ảnh của bạn khi về già nhé – Bệnh viện mắt Việt Nhật Hà Nội sẽ luôn đồng hành cùng bạn.
