Bệnh khô mắt là một trong những bệnh lý về mắt phổ biến nhất trên toàn thế giới. Chắc hẳn bạn sẽ rất khó chịu nếu đôi mắt của mình luôn trong tình trạng khô rát, hay chảy nước mắt khó chịu. Cùng bệnh viên mắt Việt Nhật tìm hiểu nguyên nhân, phương pháp chữa trị và cách phòng tránh bệnh khô mắt qua bài viết dưới đây.

Nội dung

Bệnh khô mắt là gì?

Bệnh khô mắt là một tình trạng phổ biến xảy ra khi nước mắt của bạn không thể cung cấp đủ chất bôi trơn cho mắt. Sự không ổn định của nước mắt này dẫn đến viêm và tổn thương bề mặt của mắt.

Một đôi mắt khỏe mạnh là khi bạn chớp mắt, một lớp nước mắt sẽ lan ra trên mắt, giúp cho bề mặt của mắt mịn và rõ ràng. Màng nước mắt rất quan trọng để có thị lực tốt. Màng nước mắt được làm bằng ba lớp:

Một lớp dầu: Lớp này được tạo ra trong các tuyến meibonian của mắt, giúp cho bề mặt nước mắt mịn và giữ cho nước mắt không bị khô quá nhanh.

Một lớp nước: Chính là nước mắt xuất phát từ tuyến lệ ở mí mắt, giúp làm sạch mắt, rửa sạch các hạt không thuộc trong mắt.
Một lớp chất nhầy: Được tạo ra trong kết mạc là lớp mô trong suốt bao phủ lòng trắng của mắt và bên trong mí mắt của bạn, giúp lan tỏa lớp nước trên bề mặt mắt, giữ ẩm.

Khô mắt xảy ra nếu một trong các lớp — Khô mắt xảy ra nếu một trong 3 lớp màng nước mắt có vấn đề

Thông thường, mắt của chúng ta liên tục tiết nước mắt để giữ ẩm. Nếu mắt chúng ta bị kích thích, hoặc khóc, mắt chúng ta sẽ chảy nhiều nước mắt. Tuy nhiên, đôi khi mắt không tiết đủ nước mắt hoặc điều gì đó ảnh hưởng đến một hoặc nhiều lớp của màng nước mắt. Trong những trường hợp đó, chúng ta sẽ bị bệnh khô mắt.

Biểu hiện của bệnh mắt khô

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh khô mắt, thường ảnh hưởng đến cả hai mắt, có thể bao gồm:

Cảm giác châm chích, bỏng rát hoặc ngứa ngáy trong mắt của bạn.
Chất nhầy có nhiều trong hoặc xung quanh mắt của bạn.
Nhạy cảm với ánh sáng.
Đỏ mắt.
Cảm giác có thứ gì đó trong mắt bạn.
Khó đeo kính áp tròng.
Khó khăn khi lái xe vào ban đêm.
Chảy nước mắt, là phản ứng của cơ thể đối với sự kích ứng của chứng khô mắt.
Nhìn mờ hoặc mỏi mắt.

Nguyên nhân gây ra bệnh khô mắt

Khô mắt do nhiều nguyên nhân làm phá vỡ màng nước mắt lành. Nếu có vấn đề với bất kỳ lớp nào trong 3 lớp của màng nước mắt có thể gây khô mắt.

Giảm sản xuất nước mắt

Bệnh khô mắt có thể xảy ra khi bạn không thể sản xuất đủ nước (chất lỏng). Thuật ngữ y học cho tình trạng này là viêm kết mạc giác mạc. Nguyên nhân phổ biến của việc giảm sản xuất nước mắt bao gồm:

Sự lão hóa.
Một số tình trạng y tế bao gồm hội chứng Sjogren, bệnh mắt dị ứng, viêm khớp dạng thấp, lupus, xơ cứng bì, bệnh ghép so với vật chủ, bệnh sarcoidosis, rối loạn tuyến giáp hoặc thiếu vitamin A.
Một số loại thuốc, bao gồm thuốc kháng histamine, thuốc thông mũi, liệu pháp thay thế hormone, thuốc chống trầm cảm và thuốc điều trị cao huyết áp, mụn trứng cá, ngừa thai và bệnh Parkinson
Dị cảm dây thần kinh giác mạc do sử dụng kính áp tròng, tổn thương dây thần kinh hoặc do phẫu thuật mắt bằng laser, mặc dù các triệu chứng khô mắt liên quan đến thủ thuật này thường là tạm thời

Tăng bốc hơi nước mắt

Màng dầu được tạo ra bởi các tuyến nhỏ trên rìa mí mắt của bạn (tuyến meibomian) có thể bị tắc nghẽn. Các tuyến meibomian bị tắc thường phổ biến hơn ở những người bị bệnh rosacea hoặc các rối loạn da khác.

Các nguyên nhân phổ biến làm tăng bốc hơi nước mắt bao gồm:

Viêm bờ mi sau (rối loạn chức năng tuyến meibomian).
Chớp mắt ít thường xuyên hơn, có xu hướng xảy ra với một số bệnh lý, chẳng hạn như bệnh Parkinson; hoặc khi bạn đang tập trung trong các hoạt động nhất định, chẳng hạn như khi đọc sách, lái xe hoặc làm việc trên máy tính.
Các vấn đề về mí mắt, chẳng hạn như mi quay ra ngoài và mi quay vào trong.
Dị ứng mắt.
Chất bảo quản trong thuốc nhỏ mắt tại chỗ.
Gió, khói hoặc không khí khô.
Thiếu vitamin A.

Ngoài ra, bạn có thể bị bệnh khô mắt tạm thời trong một số trường hợp nhất định, chẳng hạn như trên máy bay, trong phòng máy lạnh, khi đang đạp xe hoặc sau khi nhìn vào màn hình máy tính trong vài giờ.

>>Xem thêm:

Đối tượng nào có nguy cơ bị bệnh khô mắt

Những người có nguy cơ bị mắc bệnh khô mắt như sau:

Về tuổi tác: Phần lớn mọi người có xu hướng tiết ít nước mắt hơn khi già đi do thay đổi nội tiết tố. Chianh vì vậy những người già trên 65 tuổi thường sẽ có các triệu chứng của khô mắt.
Về giới tính: So với nam thì nữ có nguy cơ mắc bệnh khô mắt cao hơn do thay đổi hormone sau khi mang thai hoặc dùng thuốc tránh thai, đặc biệt ở thời kỳ mãn kinh.
Những người có tiền sử sử dụng thuốc: Những người có tiền sử sử dụng thuốc kháng histamine, thuốc chống viêm, thuốc chống tăng huyết áp và thuốc giảm đau hoặc thuốc nhỏ mắt mà chưa có chỉ định của bác sĩ sẽ có khả năng cao bị khô mắt.
Những người bị mắc các bệnh lý toàn thân hoặc bệnh lý về tai mắt: Những người có tiền sử mắc các bệnh viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường, tổn thương tuyến giáp, viêm nhiễm của mi mắt, bề mặt nhãn cầu hoặc những bất thường của mi mắt sẽ có nguy cơ cao bị khô mắt.
Những người sống và làm việc trong các môi trường không tốt: Nơi sống tiếp xúc với thuốc lá, gió nhiều, thời tiết hanh khô. Ngay cả làm việc với máy tính trong thời gian dài sẽ cũng có thể vị bệnh bị khô mắt.

Chế độ ăn ít các thực phẩm tốt cho mắt: Vitamin A, viatamin B, lutein, axit béo omega-3,… Xem các nhóm thực phẩm ăn tốt cho mắt
Đeo kính áp tròng lâu ngày hoặc có tiền sử phẫu thuật khúc xạ.

Sự khác nhau giữa một đôi mắt bị khô và bình thường

Các biến chứng của bệnh khô mắt nếu không chữa trị kịp thời

Những người bị khô mắt nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời có thể gặp các biến chứng sau:

Nhiễm trùng mắt: Nước mắt của bạn bảo vệ bề mặt của mắt bạn khỏi bị nhiễm trùng. Nếu không có đủ nước mắt, bạn có thể tăng nguy cơ nhiễm trùng mắt. Chẳng hạn như viêm giác mạc do vi khuẩn 2và cũng có nguy cơ bị biến chứng cao hơn sau các thủ thuật thông thường như phẫu thuật khúc xạ bằng laser.
Có hại cho bề mặt của mắt:Nếu không được điều trị, tình trạng khô mắt nặng có thể dẫn đến viêm mắt, mài mòn bề mặt giác mạc, loét giác mạc và giảm thị lực.
Chất lượng cuộc sống giảm sút:Khô mắt có thể gây khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như đọc sách.

Triệu chứng khô mắt có thể là biểu hiện của một bệnh lý toàn thân, do đó việc phát hiện kịp thời có thể dẫn đến nhận biết tình trạng nguy hiểm đến tính mạng và được điều trị kịp thời.

Phương pháp chữa bệnh khô mắt

Điều trị bệnh khô mắt tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Bổ sung nước mắt nhân tạo

Bác sĩ nhãn khoa có thể yêu cầu bạn sử dụng nước mắt nhân tạo, gel và thuốc mỡ trong bệnh nhẹ đến trung bình. Đây là loại thuốc nhỏ mắt giống như nước mắt của chính bạn . Bạn có thể sử dụng nước mắt nhân tạo thường xuyên nếu cần.

Nếu bạn sử dụng nước mắt nhân tạo hơn sáu lần một ngày hoặc bị dị ứng với chất bảo quản, thì nên sử dụng nước mắt không có chất bảo quản. Những hóa chất này có thể bắt đầu gây kích ứng mắt của bạn.

Tiết kiệm nước mắt

Các phương thức điều trị khác như steroid tại chỗ, thuốc điều hòa miễn dịch, thuốc kháng sinh, băng ép kính áp tròng, huyết thanh tự thân và cấy ghép màng ối có thể được áp dụng trong những trường hợp nặng hơn. Trong trường hợp nặng hơn, tiết kiệm nước mắt bằng cách chặn ống dẫn nước mắt của bạn . Điều này làm cho nước mắt tự nhiên của bạn lưu lại trong mắt lâu hơn. Các phích cắm bằng silicon hoặc gel nhỏ có thể được đưa vào ống dẫn nước mắt của bạn. Các phích cắm này có thể được tháo ra sau đó nếu cần. Hoặc có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt theo toa. Điều này giúp mắt bạn tiết ra nhiều nước mắt hơn.

Đối với nguyên nhân do biến chứng giác mạc. Bệnh tuyến Meibomian cần được kê toa vệ sinh mí mắt và băng ép mí mắt ấm, cùng với thuốc kháng sinh tại chỗ hoặc thậm chí toàn thân như doxycycline.

Cách ngăn ngừa bệnh khô mắt

Tránh không khí thổi vào mắt. Không hướng máy sấy tóc, máy sưởi xe hơi, máy điều hòa không khí hoặc quạt về phía mắt bạn.
Bổ sung độ ẩm cho không khí. Vào mùa đông, máy tạo độ ẩm có thể bổ sung độ ẩm cho không khí khô trong nhà.
Cân nhắc đeo kính râm bao quanh hoặc kính bảo vệ mắt khác. Các tấm chắn an toàn có thể được thêm vào đỉnh và hai bên của kính mắt để chắn gió và không khí khô.
Hãy nghỉ ngơi trong các nhiệm vụ dài. Nếu bạn đang đọc hoặc làm một công việc khác đòi hỏi sự tập trung thị giác, hãy nghỉ ngơi định kỳ cho mắt. Nhắm mắt trong vài phút. Hoặc chớp mắt liên tục trong vài giây để giúp dàn đều nước mắt trên mắt.
Nhận thức về môi trường của bạn. Không khí ở độ cao lớn, ở vùng sa mạc và trên máy bay có thể rất khô. Khi ở trong môi trường như vậy, có thể hữu ích nếu bạn thường xuyên nhắm mắt trong vài phút để giảm thiểu sự bay hơi của nước mắt.
Đặt màn hình máy tính của bạn dưới tầm mắt. Nếu màn hình máy tính của bạn cao hơn tầm mắt, bạn sẽ mở to mắt hơn để xem màn hình. Đặt màn hình máy tính của bạn dưới tầm mắt để bạn không phải mở to mắt. Điều này có thể giúp làm chậm quá trình bay hơi nước mắt giữa các lần chớp mắt.
Ngừng hút thuốc và tránh khói thuốc. Nếu bạn không hút thuốc, hãy tránh xa những người hút thuốc. Khói thuốc có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng khô mắt.
Dùng nước mắt nhân tạo thường xuyên. Nếu bạn bị khô mắt mãn tính, hãy sử dụng thuốc nhỏ mắt ngay cả khi mắt bạn cảm thấy ổn để giữ cho chúng được bôi trơn tốt.
Kham khảo ý kiến bác sỹ nhãn khoa về việc bổ sung axit béo omega3, vitamin A vào chế độ ăn uống của bạn để giảm hkoo măt. Chúng được tìm thấy tự nhiên trong các loại cá có dầu (như cá hồi, cá mòi, cá ngừ, cá hồi và cá cơm) và trong hạt lanh. Axit béo omega-3 có thể được bổ sung dưới dạng thực phẩm chức năng (thuốc viên hoặc viên nén).

Một điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho mắt là nên đi khám mắt định kỳ. Nếu mắt có bất kỳ triệu chứng bất thường nào thì nên đến ngay bác sỹ nhãn khoa gần nhất để khám và có sự can thiệp kịp thời nhất. Bệnh khô mắt sẽ không còn là vấn đề nếu như bạn biết bảo vệ mắt từ những việc đơn giản nhất.